Węgorzewo EEG Biofeedback Małgorzata Piskorz
POPRAWA KONCENTRACJI, PAMIĘCI i TEMPA CZYTANIA!!!
Historia EEG Biofedback
EEG Biofeedback (neurofeedback) ma zastosowanie u osób chorych jako forma rehabilitacji, a u zdrowych jako trening wspomagający walkę ze stresem i podnoszący wydajność pracy umysłowej. Podstawą metody jest wykorzystywanie „plastyczności mózgu” czyli zdolności komórek nerwowych do przekształceń i zmian funkcji, która polega na bioelektrycznej normalizacji w punktach nadmiernie lub niedostatecznie aktywnych oraz poprawie komunikacji między poszczególnymi ośrodkami mózgu.
Metodę stworzyli amerykańscy naukowcy na zlecenie NASA i do dziś wykorzystuje się ją w szkoleniu astronautów, ale obecnie korzystać z niej mogą wszyscy zainteresowani optymalizacją własnej sprawności w nauce, pracy czy sporcie. Pomaganie ludziom w dążeniu do tego, by ich mózgi stały się bardziej elastyczne, spokojne, czujne i skupione to główne zadania neurofeedbacku.
Punkty treningowe wyznaczane są nad obszarami określonymi i opisanymi ponad 100 lat temu przez niemieckiego neurologa Korbiniana Brodmanna, który podzielił korę mózgu na 47 sektorów, nazwanych „polami Brodmanna”. Z niewielkimi zmianami podział ten obowiązuje do dziś.
Za prekursora metody uważa się profesora psychologii Barry’ego Stermana z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles, który pod koniec lat sześćdziesiątych XX w. badał za pomocą elektroencefalografu koty i udowodnił, że zwierzęta można wytrenować w celu wzmocnienia pewnego wzorca fal mózgowych o częstotliwości pomiędzy 12 a 19 cykli na sekundę, którą po zawężeniu do 12-15 Hz nazwał rytmem sensomotorycznym (SMR). Podczas zleconych przez NASA badań profesor Sterman zaobserwował, że koty, warunkowane instrumentalnie na zwiększenie amplitudy SMR, stawały się odporne na działanie hydrazyny, substancji stosowanej w paliwie rakietowym wywołującej drgawki u osób, które miały z nią kontakt. Wzmacnianie SMR nazwał treningiem EEG Biofeedback, ponieważ stanowił on połączenie elektroencefalografu (EEG) i urządzenia biofeedback pozwalającego świadomie kontrolować takie procesy fizjologiczne jak oddech, temperatura i potliwość skóry, rytm serca czy napięcie mięśniowe.
Zapoczątkowało to okres badań nad zastosowaniem EEG Biofeedbacku u ludzi. Profesor Sterman użył zastosowanego na kotach warunkowania do zwiększenia rytmu SMR u ludzi chorych na epilepsję i odkrył, że zmniejszyło to częstotliwość, długość i siłę napadów padaczkowych. w 1972 roku Sterman wraz L. Friarem opublikowali artykuł na temat efektów tego treningu, który zainicjował kolejne prace badawcze takich naukowców jak dr Joel F. Lubar, który współpracował podczas rocznego stypendium naukowego z profesorem Stermanem i zaobserwował, iż większość chorych na padaczkę jest nadpobudliwa, a po treningu SMR osoby te stają się bardziej wyciszone. Zrodziło to pytanie, czy wzmacnianie SMR wpłynęłyby korzystnie na dzieci nadpobudliwe psychoruchowo. Studentka Lubara Margaret Shouse poświęciła swój doktorat wpływowi EEG Biofeedbacku w leczeniu dzieci z ADHD. Joel Lubar i jego żona Judith zajęli się wykorzystaniem neurofeedbacku w diagnozowaniu i leczeniu, szczególnie u osób z zaburzeniami uwagi.
Wśród naukowców zajmujących się neurofeedbackim należy wymienić jeszcze następujące nazwiska: dr Niels Peter Birbaumer (austriacki psycholog i neurobiolog zajmujący się leczeniem padaczki, choroby Parkinsona i zaburzeń bólowych), dr Miroslav Novotny (czeski psychiatra, ekspert od nadpobudliwych dzieci w Centrum Zdrowia Psychicznego w Jeseniku), dr Erik Pepper (amerykański psycholog, specjalista od radzenia sobie ze stresem), dr David Kaiser (amerykański psycholog i neurolog z doświadczeniem klinicznym w zakresie autyzmu), dr Lynda i Michael Thompson (niemieccy specjaliści od łączenia neurofeedbacku i biofeedbacku w celu optymalizacji wydajności organizmu), Jay Gunkelman (amerykański psychofizjolog zajmujący się ADHD, autyzmem i epilepsją) czy dr Michael Linden (amerykański psycholog kliniczny zajmujący się ADD i ADHD).
w Polsce początki stosowania EEG Biofeedbacku sięgają roku 1989, kiedy siostra ze Zgromadzenia Sióstr Służebnic Jezusa w Eucharystii i psycholog kliniczny dr Maria B. Pecyna otrzymała od angielskiego psychologa Hansa Eysencka z Londynu pierwszy system treningowy neurofeedbacku, za pomocą którego stymulowała funkcje poznawcze między innymi u dzieci z dysleksją. W 1999 roku dr n. med. Michaela Pakszys, kierownik Zakładu Neurofizjologii Instytutu Matki i Dziecka oraz neuroterapeuta założyła w Warszawie EEG INSTYTUT specjalizujący się w wykonywaniu badań EEG oraz prowadzeniu treningów EEG Biofeedback u osób w różnym wieku z zaburzeniami uwagi (ADHD i ADD), zaburzeniami zachowania, dysleksją, dysgrafią, dysortografią, dyskalkulią, agresją, nadwrażliwością, jąkaniem, epilepsją, dolegliwościami układu nerwowego, zaburzeniami snu, omdleniami itd. Przeszkoliła również wielu neroterapeutów w Polsce, Czechach, Słowacji i na Litwie.
W ciągu ostatniej dekady medyczne spojrzenie na mózg zmieniło się całkowicie: zasady neuroplastyczności zostały powszechnie zaakceptowane, podobnie jak fakt, że mózg może zmienić się w każdym wieku, a tworzenie nowych neuronów możliwe jest przez całe życie. Naturalne mechanizmy leżące u podstaw neurofeedbacku stały się oczywiste, więc metodę zaczęto wykorzystywać w coraz szerszym zakresie. Dziś neurofeedback służy do optymalizacji wydajności psychofizycznej i kreatywności. Stał się także powszechnie stosowaną metodą bezlekowego leczenia ADHD, stresu pourazowego i zaburzeń emocjonalnych wszelkiego rodzaju.